Ο Χριστόφορος Περραιβός κατέγραψε ένα απόσπασμα από τη Διδαχή του μεγάλου Διδάχου στην Πάργα, όταν πήγε και είδε «υπέρ τους δέκα ιερούς ναούς εντός και εκτός του φρουρίου, κατοίκους δε μόλις τεσσάρων χιλιάδων ψυχάς». Τη Διδαχή πληροφορήθηκε ο Περραιβός από τους γέροντες της Πάργας.:
«Ευλογημένοι χριστιανοί, αι πολλαί εκκλησίαι ούτε διατηρούν, ούτε ενισχύουν την πίστιν μας όσον και όπως δει, ει μεν οι εις τον Θεόν πιστεύοντες δεν είναι φωτισμένοι υπό των τε παλαιών και των νέων αγίων γραφών‘η πίστις μας δεν εστερεώθη υπό αμαθείς αγίους, αλλά από σοφούς και πεπαιδευμένους αγίους, οίτινες και τας αγίας Γραφάς ακριβώς μας εξήγησαν, και δια θεοπνεύστων λόγων αρκούντως μας εφώτισαν‘σήμερον όμως, ένεκα των εξ αμαρτιών μας συμπεσουσών δεινών περιστάσεων, λείπουσιν, ή τουλάχιστον εισί σπανιώτατοι τοιούτοι σοφοί και ενάρετοι άνδρες, όπως διατηρήσωσιν ανεπηρεάστους τους ορθοδόξους ομογενείς μας‘διότι, πως δύναται να διατηρηθή αβλαβές το Έθνος μας κατά τε την θρησκείαν και ελευθερίαν, οπόταν ο ιερός αυτού κλήρος αγνοή κατά δυστυχίαν των αγίων Γραφών την εξήγησιν, ήτις εστί το φως και η στερέωσις της πίστεως; Όταν ένας ποιμήν δεν γνωρίζη το θρεπτικόν χόρτον δια το ποίμνιόν του, δεν θεραπεύη τα τυχόντα πάθη του, δεν προφυλάττη αυτά από άγρια θηρία και κλέπτας, πως είναι δυνατόν να διατηρηθή δια πολύν καιρόν εκείνο το ποίμνιον; Λοιπόν, τέκνα μου Πάργιοι, προς διαφύλαξιν της πίστεως, και ελευθερίαν της Πατρίδος, φροντίσατε να συστήσητε ανυπερθέτως σχολείον Ελληνικόν, δι’ ου γνώσονται τα τέκνα υμών άπερ υμείς αγνοείτε».
Στην βενετοκρατούμενη Πάργα, σύμφωνα με τις διηγήσεις γερόντων Παργινών προς τον Περραιβό, όταν ο Άγιος πέρασε από την πόλη τους, είπε ότι οι πολλές εκκλησίες δεν διατηρούν ούτε ενισχύουν την πίστη, αν οι πιστοί «δεν είναι φωτισμένοι υπό των τε παλαιών και των νέων αγίων γραφών΄η πίστις μας δεν εστερεώθη υπό αμαθείς αγίους, αλλά από σοφούς και πεπαιδευμένους αγίους, οίτινες και τας Αγίας Γραφάς ακριβώς μας εξήγησαν, και δια θεοπνεύστων λόγων αρκούντως μας εφώτισαν».Γι’ αυτό, «προς διαφύλαξη της πίστεως και ελευθερίαν της Πατρίδος», παρακίνησε τους Παργινούς να συστήσουν «ανυπερθέτως σχολείον ελληνικόν, δι’ου γνώσονται τα τέκνα υμών άπερ υμείς αγνοείτε». Εκκλησίες με απαίδευτους ιερείς δεν πρόσφεραν το παραμικρό στο υπόδουλο Γένος. Έβλεπε πολύ μακριά ο σοφός του έθνους διαφωτιστής, ότι το Γένος θα εσώζετο μόνο συμμαχώντας με τον Χριστιανισμό. Η άθρησκη Παιδεία, που μερικοί άρχισαν να επιβάλλουν, τον εύρισκε αντίθετο. Είχε άλλωστε διακηρύξει κάποτε προφητικά: «Το κακό θα σας έρθει από τους διαβασμένους», υπονοώντας το νεωτεριστικό εισαγόμενο αντιθρησκευτικό πνεύμα των διανοουμένων της Εσπερίας, που επρόκειτο μετά την απελευθέρωση να μεταφερθεί αυτούσιο στην Ελλάδα.
Στην Πάργα ξεκινούν οι ανησυχίες και αντιδράσεις των Βενετών για τον Έλληνα καλόγερο, που ήλθε στην πόλη ακολουθούμενος από πλήθη λαού και μάλιστα πολλών οπλισμένων. Στις 27 και 29 Μαίου 1777, ο Βενετός διοικητής της πόλης BenettoPieri, με δύο εκθέσεις του, ενημερώνει την κυβέρνησή του για την άφιξη του Πατροκοσμά, που μέχρι τότε μάλλον τους ήταν άγνωστος, ή δεν τους απασχόλησε ιδιαίτερα. «Πρώτο μέλημα του Βενετού διοικητή ήταν να φροντίσει για την όσο το δυνατόν συντομότερη απομάκρυνση του Έλληνα ιεροκήρυκα και των ανθρώπων του από την βενετική κτήση. Φαίνεται όμως ότι ο Άγιος πρόλαβε να ολοκληρώσει έναν κύκλο κηρυγμάτων στην περιοχή της Πάργας, όπου έμεινε τουλάχιστον τρεις μέρες (27 – 29 Μαίου 1777)». Παρόλες τις αντιδράσεις των Βενετών, ο Πατροκοσμάς, όπως μαρτυρούν οι βενετικές πηγές, ήλθε δύο ακόμη φορές στην Πάργα, μια στα 1778 και μια τον επόμενο χρόνο, 1779.